Mózg jest jednym z najbardziej fascynujących i skomplikowanych rzeczy, jakie znamy. Mimo, że stanowi on tylko ok.1400g miękkiej masy, potrafi postawić w cień komputery dominując wynalazczością i kreatywnością, ogromnym zasobem możliwości rozwiązań różnych problemów. Mózg jest generatorem naszych myśli i uczuć, operatorem naszych działań. Od zarania człowiek zastanawia się, do czego zdolny jest mózg, mimo to, dopiero od niedawna zajmujemy się nim, jako organem i badamy, jak należy postępować, aby zachować mózg w zdrowym stanie.
Choroby mózgu takie jak Alzheimer, Parkinson, Demencja pokazują nam, jak dotkliwe są skutki zdegenerowania mózgu i pozbycia się tak fenomenalnych jego możliwości.
Co można zrobić, aby zachować sprawny mózg do później starości? Dobrą wiadomością jest, że to, co dobre jest dla naszego organizmu, jest również dobre dla naszego mózgu. Ale istnieją szczególnie pozytywne faktory dotyczące na przykład naszego stylu życia, z których profituje nasze „centrum dowodzenia”.
Oto kilka szczególnie pozytywnych aspektów utrzymujących nasz mózg przy zdrowiu do późnej starości.
Bądź aktywny fizycznie
Każdy wie, że ta rada dotycząca stylu życia jest dobra dla całego organizmu. Ale nie każdy uzmysławia sobie fakt, jak dużo mózg zawdzięcza aktywności fizycznej.
Jest wiele dróg do uzyskania dwukierunkowości komunikacji i wymiany pomiędzy mózgiem a innymi komórkami ciała. Aktywność fizyczna może spowodować, że mięśnia uwolnią korzystne molekuły, które osiągając mózg powodują jego ukrwienie i inicjują formowanie się nowych komórek nerwowych (neuronów) oraz połączeń miedzy nimi (synaps), ponadto poprawia się cyrkulacja krwi.
Osoby, które regularnie utrzymują wysoki poziom aktywności fizycznej chronią swój mózg przed Alzheimerem i innymi degeneratywnymi chorobami mózgu. Dodatkowo istnieje wiele przykładów świadczonych o tym, ze sport chroni przed Depresją i innymi zaburzeniami psychicznymi.
Bądź aktywny umysłowo i utrzymuj kontakty socjalne
Jest wielokrotnie udowodnione, że osoby, które utrzymują wysoki poziom aktywności umysłowej chronią swój mózg przed degeneracją.
Aktywność fizyczna i umysłowa wpływają na przygotowanie sobie pewnych rezerw komórek nerwowych, jak również ich połączeń i gdy wraz z wiekiem coraz więcej neuronów obumiera i synaps przestaje istnieć, to wcześniej przygotowana „rezerwa” może uzupełnić braki i kompensować ubytki.
Przykład:
Moja pacjentka, pani Christin (82 lata) jest obecnie pensjonariuszką specjalnego ośrodka dla chorych na demencję. W przeciągu 5 lat miałam możliwość obserwować u niej postępującą dosłownie w oczach degeneracją mózgu. W kwiecie wieku kobieta ta osiągnęła tytuły doktora w dwóch fakultetach, prężnie działała w radzie kościoła, udzielała się społecznie i będąc zamiłowaną pianistką, od czasu do czasu grała również na koncertach. Wielokrotnie przesuwała termin odejścia na emeryturę. I gdy w końcu zdecydowała się na stan spoczynku, zaprzestała praktycznie wszystkich kontaktów, przestała grać na fortepianie, czytać, rozwiązywać krzyżówki, uczęszczać do kościoła. Z racji tego, że wcześniej była na tyle majętna i bardzo zajęta, nie brała udziału w pracach domowych. Praktycznie nigdy nie sprzątała, nie gotowała ani nie pielęgnowała ogrodu, czy choćby kwiatków, zawsze był ktoś w domu, kto te prace wykonywał. I w momencie, gdy Christin zakończyła pracę zawodową i społeczną wpadła w dosłowny „bezruch” siedząc praktycznie 20 godzin na dobę przed telewizorem. Żadne namowy ze strony rodziny, znajomych, personelu medycznego nie skutkowały. W przeciągu 5 lat pani Christin zużyła cały zgromadzony zapas połączeń nerwowych i zaczęła w szybkim stopniu się cofać.Chciałabym zachęcić wszystkich do aktywności, do później starości zarówno fizycznej, jak i umysłowej. Utrzymujcie kontakty socjalne, rozwiązujcie krzyżówki, grajcie w chińczyka albo w szachy, róbcie na drutach, hodujcie kwiaty i jak najczęściej idźcie na spacer i ćwiczcie np. jogę.
Przejście na emeryturę nie oznacza, że się ma nic nie robić!
...growing body of research has found that exercise, both mental and physical, can lower the risk of experiencing dementia. The Wall Street Journal: Our Amazingly Plastic Brains
Mental and physical exercise can keep the brain fit and help it recover capacities lost to disease and trauma
Utrzymuj dietę przyjazną mózgowi
Stosowanie odpowiednio wybalansowanej diety służy również twojemu mózgowi.
Wiele składników odżywczych z pożywienia dociera do mózgu poprzez układ krążenia. Dlatego zdrowa dieta może bezpośrednio poprawić stan komórek nerwowych i opóźnić w ten sposób proces starzenia się.
Produkty spożywcze szczególnie korzystnie wpływające na mózg.
- Jagody
- Tłuste ryby morskie (szczególnie Łosoś atlantycki)
- Orzechy i nasiona.
- Awokado
- Produkty pełnoziarniste
- Rośliny strączkowe
- Sok z pomarańczy
- Herbata
- Gorzka czekolada
Nie wolno zapominać o czystej wodzie, która jest niezbędna w produkcji hormonów i neurotransmiterów. Jeśli mózg jest odpowiednio zaopatrzony w wodę, będziemy bardziej skoncentrowani, problemy będą klarowniejsze i będziemy bardziej kreatywni.
Nie stresuj się
Jednakże coraz szybsze tempo obecnego życia powoduje, że mechanizmy te są używane przez nas niemalże na okrągło, mówimy wtedy o tzw. stresie chronicznym. Stan nieprzerwanego napięcia niesie za sobą skutki zdrowotne również dla mózgu. Oczywiście, że ludzie rożnie „radzą sobie ze stresem”, jedni są bardziej odporni, inni mniej.
Wiele sytuacji można ominąć poprzez zmianę stylu życia. Osoby, które cierpią na chroniczny stres powinny stosować metody relaksacyjne, do których należy miedzy innymi medytacja, joga lub pilates.